Balın Saklanması

Balın saklanması hususunda ısıya özel önem verilmelidir. Çünkü balın kıvamını koruması maruz kaldığı ısı derecesine bağlıdır. Bal eğer yanlış ısıda saklanırsa vizkozitesi artar, kristalleşir ve donar. Bu da balın kullanılmasını zorlaştırır. Nitekim aşağıda “Bal nasıl saklanmalıdır?” sorusunun yanıtını bulacaksınız.

• Bal güneş görmeyen karanlık ortamlarda saklanmalıdır. Balın doğru saklanması yıl boyunca aynı kıvamı korumasını sağlar.
• Türüne göre değişmekle birlikte balları 9-10 derecede muhafaza etmek önemlidir. Balların sürekli değişen sıcaklıklara maruz kalması şekerlenmeyi hızlandırır. (Bk. Bal Niçin Şekerlenir?)
• Balları uzun süre metal veya teneke kaplarda tutmak doğru değildir. Bu sebeple tenekeden yapılmış ambalaj kapta satın alınan bal cam bir kavanoza alınmalıdır. Çünkü balın içerisindeki minerallerin metal ile etkileşmesi balın kalitesini olumsuz yönde etkiler.
• Yukarıda belirttiğimiz husus nedeniyle ballar metal kaşıklar yerine tahta kaşıklarla tüketilmelidir.
• Bal konan kavanozları tepesine kadar doldurmak yanlıştır. Çünkü bu şekilde balı gereksiz bir basınca maruz bırakırsınız. Bu da kavanozun atmasından şeker moleküllerindeki değişikliklere kadar bir dizi soruna neden olur.
• Balı çok düşük ısıda saklamak donmasına neden olur. (Bk. Bal Donar mı?)

Balın Kıvamı

Uzun süre kıvamını koruması için bal 9-10 derecelik güneş görmeyen karanlık ortamlarda saklanmalıdır. Gerçekten de balın güneş gören yerde saklanması halinde uzun zamanda ekşime, içerisindeki uçucu yağların bir şekilde kapaktan sızarak dışarı çıkması gibi durumlar meydana gelir.

Kapağına kadar doldurulan kavanoz ballarda basınç sebebiyle taşma meydana gelir ve kavanoz kapağı atar. Aynı gün içerisinde iki ayrı sıcaklıkla karşılaşan ballar erken kristalleşir. Örneğin gündüz 18-20 derece bir yerde bulunan bal geceleyin 5-6 derece bir ortamda uzun süre kalıp ertesi gün tekrar aynı ısınma ve soğumayı yaşarsa kısa süre içerisinde kristalize olur. Kestane balı da buna dahildir.

Şoklanmış Bal

Balın kıvamı konusunda hassas olan kişiler bal henüz taze iken şoklama işlemini yapabilir. Ayrıca buzlukta şoklama tekniğini balın henüz yeni sağıldığı zamanlarda altışar saat arayla üç kez uygulamak gerekir. Ardından balı ısısı değişmeyen bir yerde saklamamız durumunda kristalleşmemiş, kaymak kıvamında katı-sıvı halde ekmeğe sürülerek yenebilir dokuda bir bal elde edebilirsiniz. Bu balı kaynatarak donmaya dirençli hâle getirmeye göre daha sağlıklıdır. Ancak hiçbir şey doğru ısıda işlem görmeden saklanan bal kadar sağlıklı olmaz.

Balların en önemli donma sebebi bulunduğu yerin sıcaklığının değişiyor olmasıdır. Ballar 26-28 derecede tutulursa donmazlar. Bala metal kaşık sokulmaz, odun kaşıkla kullanılmalıdır. Balın doğal olup olmadığını anlamak çok zordur, sağlıklı bir sonuç için ancak laboratuvar sonuçları kesin tanı kabul edilebilir. Bunun dışında tecrübeli arıcılar da saptama yapma noktasında referans alınabilir.