Mesele “geçen yıldan kalan ballar” olunca, en çok sorulan sorulardan biri “Şekerlenmiş bal yenir mi?” sorusu olur. Buna cevap olarak denebilir ki, şekerlenmiş bal yenebilir. Balın zamanla kristalleşmesi veya şekerlenmesi doğal bir süreçtir. Yani şelerlenme, balın kalitesini veya yenilebilirliğini etkilemez. Aslında, bazı insanlar kristalleşmiş balın daha da tercih edilebilir olduğunu düşünür. Özet olarak, kristalleşmiş bal, sadece balın içindeki şeker kristallerinin büyümesiyle oluşur. Hatta çoğunlukla saf, doğal balda gerçekleşir.
Bakınız: Bal niçin şekerlenir?
Şekerlenmiş bal nasıl yenir?
Şekerlenmiş balı tüketmek isterseniz, kristalleşmiş kısmını çıkarmak için kavanozun altını ılık suya koyarak balı hafifçe ısıtabilirsiniz. Bu, kristallerin erimesine yardımcı olacaktır. Ayrıca, kristalleşmiş balı yayabileceğiniz veya çayınıza ekleyebileceğiniz gibi doğrudan tüketebilirsiniz.
Ancak, kristalleşme süreci dışında başka değişiklikler veya bozulma belirtileri varsa, örneğin küflü veya kötü kokulu bir koku fark ederseniz, o zaman balın tüketilmemesi daha uygun olacaktır.
Bal neden şekerlenir?
Balda şekerlenme, bal içindeki şeker kristallerinin oluşmasıyla gerçekleşir. Balın içerisinde genellikle iki ana şeker bulunur: Fruktoz ve glukoz. Bu şekerler, balın doğal olarak sıvı halde kalmasını sağlar. Ancak bazı faktörler, bu şekerlerin kristalleşmesine neden olabilir. İşte bazı nedenler:
- Doğal özellikler: Kristalleşme, balın doğal bir özelliğidir. Bazı bal çeşitleri, diğerlerine göre daha hızlı şekerlenir. Örneğin, çiçek balı genellikle daha hızlı kristalleşirken, akasya balı gibi bazı türler daha uzun süre sıvı kalabilir.
- Düşük su içeriği: Balın içindeki su miktarı, kristalleşme sürecini etkiler. Daha düşük su içeriği, şeker kristallerinin oluşmasını teşvik eder. Balın su içeriği genellikle %17 ila %20 arasında değişir. Eğer su oranı daha düşükse, bal daha hızlı şekerlenme eğilimi gösterir.
- Kristal tohumları: Balın içine giren küçük kristal tohumları, şeker kristallerinin oluşmasını hızlandırabilir. Bu kristal tohumları, önceki parti şekerlenmiş bal, polen veya diğer yabancı maddeler olabilir.
- Soğuk ortamlar: Düşük sıcaklıklar, balın şekerlenmesini hızlandırır. Soğuk hava, şeker kristallerinin oluşmasını teşvik eden bir faktördür. Bu nedenle, balı serin ve kuru bir yerde saklamak şekerlenmeyi hızlandırabilir.
- Zaman: Balın şekerlenmesi zamanla gerçekleşir. Bal, taze olarak alındığında sıvı halde olabilir ancak zamanla şekerlenmeye başlar. Bu süre, balın içeriğine, çeşidine ve depolama koşullarına bağlı olarak değişebilir.
Şekerlenme, balın doğal bir özelliği olduğu için tüketilebilirlik veya kalite açısından bir sorun teşkil etmez.